BEYİN FIRTINASI TEKNİĞİ

Beyin Fırtınası ilk defa bir reklamcı tarafından, yeni ürünlere yeni isimler üretme amacıyla kullanılmıştır.Sonra bir öğretim tekniği olarak psikolojide  uygulanmıştır. Roger Sperry’e 1981 yılında Nobel Tıp Ödülünü kazandıran, beyin loplarının fonksiyonlarını açıklayan çalışmasından sonra, beyin fonksiyonları ile öğrenme arasındaki ilişkiler daha kolay kurulabilir hâle gelmiştir.Strateji olarak denenmeye çalışılmıştır.Beyin fırtınası, bireylerde yaratıcı fikirlerin ortaya çıkmasını sağlayan  ve problem çözme gücünü geliştirmeyi amaçlayan tartışma yöntemidir. De Cecco ve Crawford (1974) bu yöntemin, problem çözme yeteneğini geliştirdiğini belirtmişlerdir. Testler yapmışlar ve beyin fırtınası çocukların yaratıcılıkları da gelişmiştir.

Bazısı beyin fırtınasının zaman faktörünün grup çalışmalarında fikir üretkenliğini etkileyen önemli bir faktör olmadığını rapor etmiş, fakat gruba katılan bireylerin sayısı azaldıkça tartıma sürecinin de azaldığını belirlemiştir. Beyin fırtınasının uygulanmasında sosyal psikolojide dikkate alınmalıdır.

Araştırmalara göre sosyolojik yapı farklılıkları, gruba katılan kişilerin, bireysel üretkenliklerini etkilemekte ve bireylerin üretkenlikleri performansları ile doğru orantılı olarak artmaktadır. Beyin fırtınası yöntemi diğer  grup tartışma yöntemleri ile birlikte uygulandığında etkin bir öğrenme ve öğretme süreci sağlar. Beyin fırtınası tekniği Fen Bilimlerinde  öğrencilerin derse yönelik ilgilerini arttırdığını sağlamaktadır.

Beyin fırtınası ülkemizde yeni denenmektedir.Sorun şu ki  yeni öğretim etkinliklerinin nasıl uygulanacağına yönelik deneyimlerin eksik olduğudur. Sorunların giderilmesi yetersiz kalmaktadır. Sunulan makalede, Beyin Fırtınası tekniği , kuramsal olarak açıklanmıştır.

ÖĞRENME VE BEYNİN FONKSİYONLARI

Beynimiz sol ve sağ olmak üzere iki yarım küreden oluşur.Her iki yarım kürenin de kendine ait farklı görevleri vardır. Sol yarım küre akıllı bölümdür. Kavramsal ve mantıklı düşünür. Bilgiyi sistematik olarak sıraya koyar.Sağ yarımküre ise sesleri, ritimleri, renkleri, duyguları bir bütün olarak algılar. Yeni imgeler arar.Yaratıcı düşünceyi oluşturur.Hayatımız boyunca tekrarlanan olayları belleğe kaydeder, konuma merkezi bu lop da yer alır. Aşağıdaki şekilde de kısaca gösterilmektedir.

Corpus collosum  beynin sağ ve sol lopu arasında sürekli bilgi alışverişi sağlar. Bir insanda yüz milyardan fazla sinir hücresi bulunur. Öğrenme ve hafıza gücü, beyin hücreleri arasında kurulan bağlantı sayısı ile artar.

Günümüzde, öğretim sistemleri, genellikle sol yarımkürenin fonksiyonlarını aktif kılan bir yaklaşımdadır. Etkin öğrenme sağ ve sol beyin fonksiyonlarının dengeli olarak kullanılması ile gerçekleştirilir.

Ezberci Eğitim Sistemleri, sol beyinleri daha gelişmiş bireyler yetiştirmektedir. Sadece mantıksal ilişkiler kuran, kişisel yetenekleri yok sayar.Yaratıcılık ve problem çözme yetenekleri kaybolur.

BEYİN FIRTINASININ UYGULANMASI

Beyin fırtınasının uygulanmasında ortam çok önemlidir. Başarılı bir beyin fırtınası için kurallar şunlardır;

*Çocuklar eleştirilmemelidir.

*Düşünceler geliştirilmelidir.

*Düşünceler üretilmeye teşvik edilmelidir.

Beyin fırtınasının üç temel aşaması vardır. Beyin fırtınası, bireylerde yaratıcı düşünme becerilerini geliştiren, tekniktir. Bu teknik :

Grupta yer alan her örenci rahat olarak grup tartışmasına katılarak öğrenme hakkında olumlu bir tutum geliştirir. Gruba katılan bireyler arasında iş birliği ve sorumluluk bilincini geliştirir.

Aşamalar:

• Grup Koordinatörünün Seçilmesi
• Gruplarda Öğrenci Sayısının Belirlenmesi
• Sınıfın Düzenlenmesi
• Beyin Fırtınası Tekniğinin özelliklerinin belirlenmesi
• Problemin Tanımlanması
• Fikir Üretilmesi
• Fikir ve Görülerin Sınıflandırılması
• Fikirlerin Değerlendirilmesi

Gruplarda öğrenci sayısının belirlenmesi Beyin fırtınası grupları için en uygun sayı 10-15’tir.

Öğretmen öncelikle kendisi beyin fırtınasının tüm özelliklerini bilmeli ve sınıftaki öğrencileri de bilgilendirmelidir.

•Beyin fırtınasının uygulanmasında iyi sonuçlar elde edebilmek için tartışılacak problem hakkında grup üyeleri ön bilgi sahibi olmalıdır.

•Üretilen fikirlere değişmez gözüyle bakılmamalıdır.

•Uygulama süresi bir ders saatini almamalıdır. Grup içindeki her öğrencinin grup etkinliğine katılımı sağlanmaya çalışılır.

Beyin fırtınası uygulamalarının değerlendirilmesi daha önemlidir. Değerlendirme çalışmaları, eğer ortada çok kesin bir çözüm yoksa ve önerilen fikirlerin bir çoğu uygulanabilir.

Beyin fırtınası uygulanırken temelde iki şey hedeflenmektedir:

•Birkaç iyi öneriyi bulup çıkarmak ve uygulamak.

•Bir konu hakkında öğretici bilgiler oluşturmak ve öğrencileri aktif hale getirmek.

Değerlendirmede beyin fırtınası seansı yapılır. Beyin fırtınası seansının bitiminde, katılımcılar yorulmuşlardır ve biraz başka şeyler yapmak isteyeceklerdir. Ayrıca bu süreç içerisinde akıllarına yeni fikirler gelebilir. Bu fırsat tanınmalıdır.

Teknik uygulandıktan sonra hemen değerlendirilmeye başlanmamalıdır.Bir iki gün boşluk olmalıdır ki çocuklar yaratıcılıklarını kullanır. Yeni fikirler üretebilirler. Seanstaki düşünce listesine bu fikirler sonradan eklenebilir.

Öğretim etkinliklerinde beyin fırtınası yöntemi uygulandığında şu katkıları sağlamaktadır:

Sonuç olarak , bireyler Beyin Fırtınasında birlikte çalıştıkları bir grup içerisinde, grup üyelerinin fikirlerini dinleyerek , yeni fikirler üreterek geliştirirler. Yaratıcılık ve problem çözme becerileri gelişir.(temel yaşam becerileri)

KAYNAKÇA

Mahmure NAKİBOĞLU

www.tebd.gazi.edu.tr/index.php/tebd/article/download/142/129